حجم بودجه در سال 97 چقدر است؟ بودجه یارانه‌های نقدی چقدر است؟ درآمد نفت چقدر برآورد شده است؟ قیمت نفت چقدر در نظر گرفته شده است؟ قیمت دلار چقدر برآورد شده است؟ درآمدهای مالیاتی دولت چقدر است؟ بودجه نهادهای نظامی و امنیتی چقدر برآورد شده است؟ دولت در سال 97 با کسری بودجه مواجه خواهد شد؟

لایحه بودجه سال 1397 در حالی به مجلس ارائه شد که با هجمه‌ای از انتقادات روبرو شد. این لایحه که ششمین بودجه پیشنهادی آقای روحانی به مجلس است، دارای نکات مهمی است که نمایان‌گر رویکرد دولت در چهار سال دوم ریاست‌جمهوری است. بسیاری از منتقدان معتقدند که این رویکرد، با وعده‌های انتخاباتی آقای روحانی هم‌خوانی نداشته و آن را تخطی از وعده‌های انتخاباتی تلقی می‌کنند. برخی نیز این موضوع را به فشارهای اقتصادی مختلفی که به دولت وارد شده مرتبط کرده و آن را نتیجه عملکرد نادرست دولت‌های پیشین می‌دانند.

حجم بودجه در سال 97 چقدر است؟

طبق لایحه بودجه پیشنهادی دولت روحانی، حجم بودجه سال 1397 با رشدی حدود 10 درصد نسبت به سال 1396 به مبلغ 11,949,354,674 میلیون ریال (حدود 1,195 هزار میلیارد تومان) رسیده است. با توجه به نرخ تورم حدود 10 درصدی سال جاری، به‌نظر می‌رسد حجم بودجه تغییر چندانی نداشته و افزایش آن تنها از تورم نشات می‌گیرد.

همانطور که در این نمودار مشاهده می‌شود، در سال‌های 90 و 92 افزایش حجم بودجه محسوس بوده است. در این سال‌ها حجم زیادی از مصارف بودجه به پرداخت یارانه‌ها اختصاص داده شده است.

بودجه یارانه‌های نقدی چقدر است؟

در سال 1397، بودجه تخصیص داده‌شده به یارانه‌های نقدی تقریبا نصف شده است. این رقم که در سال 1396، حدود 42 هزار میلیارد بوده، در سال 1397 به 23 هزار میلیارد کاهش یافته است. این بدان معناست که دولت قصد دارد 30 میلیون ایرانی را از لیست یارانه‌بگیران حذف کند! همچنین بر اساس این لایحه، یارانه نقدی نان در بودجه سال 1397 حذف خواهد شد. این موضوع که به‌شدت مورد توجه بسیاری منتقدان قرار گرفته، ‌می‌تواند اثر بسیاری بر حامیان آقای روحانی داشته باشد و آنان را از مواضع خود دلسرد کند.

درآمد نفت در سال 1397 چقدر برآورد شده است؟

در سال 97 درآمد دولت از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی 101 هزار میلیارد تومان (1,010,114,405 میلیون ریال) برآورد شده که حدود 10 هزار میلیارد تومان کمتر از درآمد نفتی سال 96 است. به گفته برخی کارشناسان این کاهش برآورد ناشی از کاهش فروش دولت طی ماه‌های ابتدایی سال بوده است. با این‌حال پایین آمدن رقم درآمد نفتی در بودجه سال آینده می‌تواند نویدبخش کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی باشد.

قیمت نفت در بودجه سال 1397 چقدر در نظر گرفته شده است؟

بر اساس بودجه سال 1397، قیمت نفت در سال آینده 55 دلار خواهد بود. به اعتقاد برخی کارشناسان، دولت در زمینه قیمت نفت ریسک بالایی را متحمل شده و قیمت آن را بالاتر از حد واقعی پیش‌بینی کرده است. بر اساس محاسبات وزارت نفت، بیژن زنگنه قیمت نفت را برای سال آینده 50 دلار اعلام کرده بود. در حال حاضر قیمت نفت اوپک حدود 60 دلار است. البته قیمت نفت ایران ارزان‌تر از متوسط قیمت اوپک و حدود 55 دلار است. خبرهایی نیز از فروش نفت ایران زیر این قیمت و حدود 50 دلار در سال جاری به گوش رسیده که صحت آن نامعلوم است.

قیمت دلار در بودجه سال 1397 چقدر برآورد شده است؟

بر اساس لایحه بودجه سال 1397، قیمت مبادله‌ای دلار برای تبدیل ارز حاصل از نفت به ریال، 3500 تومان برآورد شده است. این در حالی است که در حال حاضر، قیمت ارز دولتی نزدیک به 3570 تومان است. این موضوع که یکی دیگر از جنبه‌های بحث‌برانگیز بودجه سال 97 بوده است، می‌تواند عملیات یکسان‌سازی ارز را که از جمله شعارهای انتخاباتی دولت روحانی بوده است، خدشه‌دار کند.

 درآمدهای مالیاتی دولت چقدر است؟

بنا به برآوردهای دولت آقای روحانی، درآمدهای مالیاتی دولت در سال 1397 بالغ بر 128 هزار میلیارد تومان (1,287,190,001 میلیون ریال) خواهد بود. این مبلغ که 31 درصد منابع بودجه عمومی دولت را تامین می‌کند، از دیگر موارد جنجالی لایحه بودجه 97 است. به اعتقاد بسیاری از منتقدان، با توجه به رکورد حاکم بر فعالیت‌های اقتصادی، دستیابی به این حجم از درآمد مالیاتی کاری بسیار دشوار بوده و باعث تعمیق رکود حاکم بر فضای اقتصادی جامعه خواهد شد.

دولت در سال 97 با کسری بودجه مواجه خواهد شد؟

بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس و بر اساس بودجه پیشنهادی، دولت در سال 97 با 43 هزار میلیارد تومان کسری بودجه مواجه خواهد شد. در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس عنوان می‌شود که دولت در سال آینده با 280 هزار میلیارد تومان هزینه مواجه است که توانایی نادیده گرفتن آنها را ندارد. همچنین با توجه به شرایط کنونی اقتصاد، کل درآمدهای دولت نمی‌تواند بالغ بر 352 هزار میلیارد تومان باشد. در نتیجه تنها 45 هزار میلیارد تومان از درآمدها را می‌تواند به اهداف خود اختصاص دهد. این در حالی است که دولت برای 88 هزار میلیارد تومان از درآمدهای خود برنامه‌ریزی کرده است. بنابراین اگر طبق همین لایحه برنامه‌های خود را اجرا کند، 43 هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهد داشت.

البته لازم به ذکر است که طبق تجربیات گذشته در جریان بررسی لایحه بودجه، حجم بودجه به‌طور معمول حدود 6 درصد کاهش می‌یابد. با این حال احتمال کسری بودجه و در نتیجه، بازگشت تورم دو رقمی در سال آینده دور از انتظار نخواهد بود.